Prof. Dr. Tunçay'dan iklim değişikliğiyle mücadele önerileri
Prof. Dr. Tunçay'dan iklim değişikliğiyle mücadele önerileri
Prof. Dr. Hayriye Eşbah Tunçay: İklim değişikliğiyle mücadeleye katkı sunan sünger şehirler afet riskini azaltıyor.
Haber Giriş Tarihi: 16.08.2023 10:59
Haber Güncellenme Tarihi: 16.08.2023 10:59
Kaynak:
Haber Merkezi
https://www.dijitalhaber.com.tr
Haber: Yeşim Yüksel
İstanbul Teknik Üniversitesi Mimarlık Fakültesi Peyzaj Mimarlığı Bölüm Başkanı Prof. Dr. Hayriye Eşbah Tunçay, iklim değişikliğinin etkileriyle mücadelede doğa tabanlı çözümler sunan sünger şehir modelinin hayata geçirilmesi gerektiğini söyledi.
Nüfus artışına paralel şekilde kentleşme konusunda ortaya çıkan ihtiyaçlar yapılaşma hızını da artırırken bu durum, geri döndürülemez çevre sorunlarını beraberinde getirebiliyor.
Bir yandan iklim değişikliğine karşı savunmasız inşa edilen kentlerde yaşanan sel ve heyelan gibi afetler ciddi can kayıplarına neden olurken diğer yandan kuraklık; su kıtlığına, tarımsal üretimde düşüşe, açlığa, insanların hayatını kaybetmelerine ve milyonlarca canlının ölümüne yol açıyor.
Çinli peyzaj mimarı Kongjian Yu tarafından 2013 yılında ortaya atılan "sünger şehir" modeli, yağmur sularının şehirdeki yeşil alanlar sayesinde yeniden toprağa kavuşması, ayrıca gölet, rezerv ya da uygun depolama alanlarında muhafaza edilerek olası bir kuraklık senaryosunda kullanılması prensibine dayanıyor.
Dünyanın birçok noktasında da sünger şehir modelinin hayata geçirildiğini görmek mümkün. İngiltere merkezli mühendislik danışma şirketi Arup, şehirdeki mavi ve yeşil alan varlığını, toprak tipini ve suyun akış potansiyelini göz önüne alarak 10 şehrin süngerlik derecesini ölçtü. Elde edilen verilere göre, Yeni Zelanda'nın Auckland kenti yüzde 35'lik süngerlik oranı ile ilk sırada yer aldı. Bu kenti, yüzde 34 ile Kenya'nın başkenti Nairobi, yüzde 30 ile Singapur'un başkenti Singapur, Hindistan'ın Mumbai kenti, ABD'nin New York City kenti ve Kanada'nın Toronto kenti, yüzde 29 ile Kanada'nın Montreal kenti, yüzde 28 ile Çin'in Şanghay kenti, yüzde 22 ile İngiltere'nin başkenti Londra ve yüzde 18 ile Avustralya'nın Sidney kenti takip etti.
AA muhabirinin, sünger şehir modeli ile ilgili sorularını yanıtlayan Tunçay, bir şehrin sünger şehre dönüştürülmesi için çeşitli doğal unsurlara sahip olması gerektiğini, hızlı kentleşme nedeniyle şehirlerdeki en büyük drenajı oluşturan derelerin önüne yapılan ev, yol, duvar gibi bariyerlerin yağmur sularının derelere ulaşmasını engellediğini belirtti.
"Parkların doğa, çevre ve ekosistem açısından daha önemli işlevleri var"
Sünger şehir modelinin yaygınlaşması için geleneksel gri altyapıya olan bağımlığının azaltılması gerektiğini kaydeden Tunçay, "Eski dönemlerde sarnıç gibi geleneksel yöntemlerle muhafaza edilen yağmur suları, günümüzde biyolojik hendek, yağmur bahçesi, su deposu ya da varillerde depolanıp kullanılabilir. Bunlar entegre bir sistem, bu yüzden bir tanesiyle şehirlerin durumunu çözmek mümkün değil." dedi.
Parklarda toplanan suların bir kısmının döngüsel olarak doğaya ve akifere ulaştığı, kalanının ise ihtiyaçlara uygun şekilde kullanıldığı bir sisteme ihtiyaç duyulduğuna değinen Tunçay, şöyle devam etti:
"Yeşil alanın az olduğu mahallelerde parklar da tek başına yeterli olmuyor. O zaman sarnıç benzeri ya da gölet gibi alanlarda su birikimi yapılabilir. Şehirlerin bazı bölgelerinde ise yeterli yeşil alan bulunuyor. Ama burada da o alanlar refüjlerle ya da kaldırım yükseklikleri ile sudan koparılıyor. Suyun, yeşillik ile buluşması için bu bariyerlerin şehirlerden kaldırılması gerekiyor. Parkları tasarlarken suyun bu fonksiyonları yerine getirip getiremeyeceğini düşünmemiz gerekiyor. Fakat tasarım aşamasında estetik kaygılara çok önem veriliyor. Parkların doğa, çevre ve ekosistem açısından daha önemli işlevleri var."
"Suya doymuş bir topraktan 3-4 derece serinlemek için faydalanabiliyoruz"
Sünger şehir modeliyle toplanan suların gölet, göletçik ya da rezerv alanlarda açık, sarnıç veya depolarda da kapalı alan modeliyle saklanabileceğini anlatan Tunçay, her iki sistemin de avantajları ve dezavantajları olduğunu ifade etti.
Gölet gibi açık sistemlerin insanların vakit geçirebileceği alanlar oluşturduğunu, kuş ve böcek gibi hayvan türlerine de ev sahipliği yaptığını hatırlatan Tunçay, şunları söyledi:
"Açık sistemlerde bitkiler, kök ve gövdeleriyle suyun içinden geçen kirli partikülleri absorbe eder ve böylelikle çevre için önemli bir filtre görevi üstlenerek su kalitesini de iyileştirir. Açık sistemlerin en büyük dezavantajı ise yaz aylarında buharlaşmanın yaşanması. Buna çözüm olarak su yüzeyinin kaplanmasını sağlayan sistemler var. Sarnıçların ve depoların da kapasite ile ilgili sorunları oluyor. Dolayısıyla projelerde avantajlar ve dezavantajlar çok iyi değerlendirilmeli."
Yeterli suya ve bitkiye sahip toprağın aşırı ısınmayarak etrafına ferahlatıcı bir etki yaydığını işaret eden Tunçay, "Suya doymuş bir topraktan 3-4 derece serinlemek için faydalanabiliyoruz. Sünger alanlar, kuraklık ve ısınmanın etkilerini daha dayanabilir hale getirmek yani iklim konforunu sağlayabilmek için oldukça önemli." değerlendirmesinde bulundu.
Sünger şehir modeliyle şehirlere kazandırılan geçirimli alanlardaki bitkilerin, suyun daha yavaş ve kademeli şekilde yer altına sızmasını sağladığına ve doğal afet riskini azalttığına dikkati çeken Tunçay, sözlerini şöyle tamamladı:
"Sünger şehir doğa tabanlı bir çözümdür ve iklim değişikliği ile mücadele edeceksek şehirlerin doğa tabanlı çözümlerle entegre edilmesi gerekiyor. Bitkiler, gökyüzü ve yeryüzü arasında önemli bir katman oluşturuyor ve böylelikle yağmur ihtimalini de artırıyor. Buna uygun kentsel tasarımlar yaparsak rezervlerimizi ve barajlarımızı da doldurabiliriz."
Sizlere daha iyi hizmet sunabilmek adına sitemizde çerez konumlandırmaktayız. Kişisel verileriniz, KVKK ve GDPR
kapsamında toplanıp işlenir. Sitemizi kullanarak, çerezleri kullanmamızı kabul etmiş olacaksınız.
En son gelişmelerden anında haberdar olmak için 'İZİN VER' butonuna tıklayınız.
Prof. Dr. Tunçay'dan iklim değişikliğiyle mücadele önerileri
Prof. Dr. Hayriye Eşbah Tunçay: İklim değişikliğiyle mücadeleye katkı sunan sünger şehirler afet riskini azaltıyor.
Haber: Yeşim Yüksel
İstanbul Teknik Üniversitesi Mimarlık Fakültesi Peyzaj Mimarlığı Bölüm Başkanı Prof. Dr. Hayriye Eşbah Tunçay, iklim değişikliğinin etkileriyle mücadelede doğa tabanlı çözümler sunan sünger şehir modelinin hayata geçirilmesi gerektiğini söyledi.
Nüfus artışına paralel şekilde kentleşme konusunda ortaya çıkan ihtiyaçlar yapılaşma hızını da artırırken bu durum, geri döndürülemez çevre sorunlarını beraberinde getirebiliyor.
Bir yandan iklim değişikliğine karşı savunmasız inşa edilen kentlerde yaşanan sel ve heyelan gibi afetler ciddi can kayıplarına neden olurken diğer yandan kuraklık; su kıtlığına, tarımsal üretimde düşüşe, açlığa, insanların hayatını kaybetmelerine ve milyonlarca canlının ölümüne yol açıyor.
Çinli peyzaj mimarı Kongjian Yu tarafından 2013 yılında ortaya atılan "sünger şehir" modeli, yağmur sularının şehirdeki yeşil alanlar sayesinde yeniden toprağa kavuşması, ayrıca gölet, rezerv ya da uygun depolama alanlarında muhafaza edilerek olası bir kuraklık senaryosunda kullanılması prensibine dayanıyor.
Dünyanın birçok noktasında da sünger şehir modelinin hayata geçirildiğini görmek mümkün. İngiltere merkezli mühendislik danışma şirketi Arup, şehirdeki mavi ve yeşil alan varlığını, toprak tipini ve suyun akış potansiyelini göz önüne alarak 10 şehrin süngerlik derecesini ölçtü. Elde edilen verilere göre, Yeni Zelanda'nın Auckland kenti yüzde 35'lik süngerlik oranı ile ilk sırada yer aldı. Bu kenti, yüzde 34 ile Kenya'nın başkenti Nairobi, yüzde 30 ile Singapur'un başkenti Singapur, Hindistan'ın Mumbai kenti, ABD'nin New York City kenti ve Kanada'nın Toronto kenti, yüzde 29 ile Kanada'nın Montreal kenti, yüzde 28 ile Çin'in Şanghay kenti, yüzde 22 ile İngiltere'nin başkenti Londra ve yüzde 18 ile Avustralya'nın Sidney kenti takip etti.
AA muhabirinin, sünger şehir modeli ile ilgili sorularını yanıtlayan Tunçay, bir şehrin sünger şehre dönüştürülmesi için çeşitli doğal unsurlara sahip olması gerektiğini, hızlı kentleşme nedeniyle şehirlerdeki en büyük drenajı oluşturan derelerin önüne yapılan ev, yol, duvar gibi bariyerlerin yağmur sularının derelere ulaşmasını engellediğini belirtti.
"Parkların doğa, çevre ve ekosistem açısından daha önemli işlevleri var"
Sünger şehir modelinin yaygınlaşması için geleneksel gri altyapıya olan bağımlığının azaltılması gerektiğini kaydeden Tunçay, "Eski dönemlerde sarnıç gibi geleneksel yöntemlerle muhafaza edilen yağmur suları, günümüzde biyolojik hendek, yağmur bahçesi, su deposu ya da varillerde depolanıp kullanılabilir. Bunlar entegre bir sistem, bu yüzden bir tanesiyle şehirlerin durumunu çözmek mümkün değil." dedi.
Parklarda toplanan suların bir kısmının döngüsel olarak doğaya ve akifere ulaştığı, kalanının ise ihtiyaçlara uygun şekilde kullanıldığı bir sisteme ihtiyaç duyulduğuna değinen Tunçay, şöyle devam etti:
"Yeşil alanın az olduğu mahallelerde parklar da tek başına yeterli olmuyor. O zaman sarnıç benzeri ya da gölet gibi alanlarda su birikimi yapılabilir. Şehirlerin bazı bölgelerinde ise yeterli yeşil alan bulunuyor. Ama burada da o alanlar refüjlerle ya da kaldırım yükseklikleri ile sudan koparılıyor. Suyun, yeşillik ile buluşması için bu bariyerlerin şehirlerden kaldırılması gerekiyor. Parkları tasarlarken suyun bu fonksiyonları yerine getirip getiremeyeceğini düşünmemiz gerekiyor. Fakat tasarım aşamasında estetik kaygılara çok önem veriliyor. Parkların doğa, çevre ve ekosistem açısından daha önemli işlevleri var."
"Suya doymuş bir topraktan 3-4 derece serinlemek için faydalanabiliyoruz"
Sünger şehir modeliyle toplanan suların gölet, göletçik ya da rezerv alanlarda açık, sarnıç veya depolarda da kapalı alan modeliyle saklanabileceğini anlatan Tunçay, her iki sistemin de avantajları ve dezavantajları olduğunu ifade etti.
Gölet gibi açık sistemlerin insanların vakit geçirebileceği alanlar oluşturduğunu, kuş ve böcek gibi hayvan türlerine de ev sahipliği yaptığını hatırlatan Tunçay, şunları söyledi:
"Açık sistemlerde bitkiler, kök ve gövdeleriyle suyun içinden geçen kirli partikülleri absorbe eder ve böylelikle çevre için önemli bir filtre görevi üstlenerek su kalitesini de iyileştirir. Açık sistemlerin en büyük dezavantajı ise yaz aylarında buharlaşmanın yaşanması. Buna çözüm olarak su yüzeyinin kaplanmasını sağlayan sistemler var. Sarnıçların ve depoların da kapasite ile ilgili sorunları oluyor. Dolayısıyla projelerde avantajlar ve dezavantajlar çok iyi değerlendirilmeli."
Yeterli suya ve bitkiye sahip toprağın aşırı ısınmayarak etrafına ferahlatıcı bir etki yaydığını işaret eden Tunçay, "Suya doymuş bir topraktan 3-4 derece serinlemek için faydalanabiliyoruz. Sünger alanlar, kuraklık ve ısınmanın etkilerini daha dayanabilir hale getirmek yani iklim konforunu sağlayabilmek için oldukça önemli." değerlendirmesinde bulundu.
Sünger şehir modeliyle şehirlere kazandırılan geçirimli alanlardaki bitkilerin, suyun daha yavaş ve kademeli şekilde yer altına sızmasını sağladığına ve doğal afet riskini azalttığına dikkati çeken Tunçay, sözlerini şöyle tamamladı:
"Sünger şehir doğa tabanlı bir çözümdür ve iklim değişikliği ile mücadele edeceksek şehirlerin doğa tabanlı çözümlerle entegre edilmesi gerekiyor. Bitkiler, gökyüzü ve yeryüzü arasında önemli bir katman oluşturuyor ve böylelikle yağmur ihtimalini de artırıyor. Buna uygun kentsel tasarımlar yaparsak rezervlerimizi ve barajlarımızı da doldurabiliriz."
Haftanın popüler haberleri
Annenizi şımartın! Her bütçeye uygun Anneler Günü hediye önerileri
Annenizi mutlu etmek için pahalı hediyelere gerek yok! Düşük bütçeyle alabileceğiniz, anlamlı ve kullanışlı hediye fikirlerini keşfedin.
Özlem Kaynak, Haleon Orta Doğu ve Afrika Genel Müdürü oldu
Haleon, Orta Doğu ve Afrika bölgesindeki operasyonlarını Özlem Kaynak’a emanet etti.
Ogilvy PR’ın genel müdürü Duygu Çavdar oldu
Ogilvy 4129 çatısı altındaki Ogilvy PR’ın genel müdürü iletişim danışmanlığı sektöründe 18 yıllık deneyime sahip Duygu Çavdar oldu.
Anneler Gününde e-ticaretin yüzde 40 artması öngörülüyor
Anneler Günü'nün etkisiyle e-ticarette satılan ürün adedi, trafik ve ciroda ortalamanın üzerinde bir seyir gözlemlediği duyuruldu.
TOBB İkiz Kuleler, Avrupa Birliği renkleriyle ışıklandırıldı
TOBB İkiz Kuleler, 9 Mayıs Avrupa Günü nedeniyle Avrupa Birliği renkleriyle ışıklandırıldı.
Anneler Gününde 415 meslek dalında hareketlilik bekleniyor
TESK Genel Başkanı Bendevi Palandöken, annelerimizin yüzünü güldürmek için Anneler Günü’nün bir fırsat olduğunu dile getirdi.
Şahin Tulga cevapladı: Müşteri neden sizi tercih etsin?
Güçlü gazeteci ve iletişim danışmanı Yaprak Özer ile HP Türkiye Eski Genel Müdürü Şahin Tulga Müşteri Neden Sizi Tercih Etsin? söyleşisinde bir araya geldiler.
TOGG, Trumore'de 2,5 milyonluk satış hedefliyor
TOGG Üst Yöneticisi Karakaş: Trumore'un kullanıcı sayısını 2,5 milyonun iki katına çıkarmayı hedefliyoruz.
MÜSİAD Başkanı Burhan Özdemir kimdir
MÜSİAD Başkanlığına seçilen Burhan Özdemir, iş dünyasında OPTİMAL Şirketler Grubu Yönetim Kurulu Başkanıdır.
MÜSİAD Başkanlığına Burhan Özdemir seçildi
Müstakil Sanayici ve İşadamları Derneği (MÜSİAD) Genel Başkanlığına Burhan Özdemir seçildi.
IDEX İstanbul Uluslararası Dental Fuarı başladı
100’ün üzerinde ülkeden yaklaşık 30 bin yabancı ziyaretçi, İstanbul Fuar Merkezi’nde düzenlenen IDEX İstanbul Uluslararası Dental Fuar ve Konferansı’nda buluştu.
İzocam'dan iş güvenliği farkındalığı
İzocam, Sıfır iş kazası, sıfır çevre kazası ve sıfır meslek hastalığı hedefiyle çalışmalarını sürdürüyor.
Fadime Gül Alkaya: Türkiye'de 166 bini aşkın çölyak hastası bulunuyor
Diyetisyen Fadime Gül Alkaya: Türkiye'de 166 bini aşkın çölyak hastası bulunuyor dedi.
Egiad ve Esiad İzmir'de yapay zekanın yol haritasını çizecek
EGİAD ve ESİAD, iş dünyasının dijital dönüşüm yolculuğuna yön vermek amacıyla bir kez daha güçlerini birleştiriyor.
AKUT’un yeni Yönetim Kurulu Başkanı Barış Altan Doğan oldu
AKUT Olağan Genel Kurulunda Barış Altın Doğan Yönetim Kurulu Başkanı seçildi.
Fındık ihracatında şampiyon Trabzon
2025 yılının ilk üç ayında; ülkemizden 78 bin 755 Ton fındık ihracatı gerçekleştirilerek 643 Milyon 680 bin dolar tutarında döviz girdisi elde edildi.
DKİB Genel Sekreterliğine Ongan Bahadır atandı
Doğu Karadeniz İhracatçı Birlikleri, Genel Sekreterlik görevine Ongan Bahadır'ın atandığını duyurdu.
Bolat, Irak'a yatırım fırsatlarını desteklediklerini duyurdu
Ticaret Bakanı Ömer Bolat "Türk özel sektörünün Irak'taki yatırım fırsatlardan yararlanmasını destekliyoruz" dedi.
Ülker Bisküvi YK Başkanlığına Ahmet Bal seçildi
Ülker Bisküvi şirketi Yönetim Kurulu görev dağılımını duyurdu.
Karsu Tekstil YK Başkanlığına Sıla Azra Seyok seçildi
Karsu Tekstil, yönetim kurulu görev dağılımını duyurdu.
Bilim Kahramanları Derneğinden Bilim Gençlerle Kazanacak projesi
Bilim Kahramanları Derneği'nin öncülüğünde Bilim Gençlerle Kazanacak Projesi kapsamında bilim etkinlikleri düzenlenecek.
Astoria Grande kruvaziyeri 947 yolcusuyla Trabzon'a geldi
Türkiye'deki çeşitli limanlara uğrayan "Astoria Grande" kruvaziyeri, 947 yolcusuyla Trabzon'a geldi.
Hava yoluyla seyahat eden yolcu sayısı 4 ayda 64,2 milyonu aştı
Havalimanlarına iniş-kalkış yapan uçak sayısının iç hatlarda 73 bin 657, dış hatlarda 71 bin 151 olduğu açıklandı.
P&G'den Oya Öngör'e küresel görev
P&G Türkiye, Kafkasya ve Orta Asya Yönetim Kurulu Başkanlığı’na Oya Öngör atandı.
Sosyal medya kullanıcısı sayısı 58,5 milyona ulaştı
Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Abdulkadir Uraloğlu, sosyal medya kullanıcı sayısının 58,5 milyona ulaştığını bildirdi.
Goodyear, Auto Bild tarafından Yılın En İyi Üreticisi seçildi
Goodyear, Auto Bild tarafından Yaz Lastiklerinde Yılın En İyi Üreticisi seçildi.
IAB Başkanı Cüneyt Devrim'den Ad Net Zero imzacısı olmaya davet
Ad Net Zero’nun Türkiye temsilcisi REPİD’in imzacılarından biri olan IAB, sektör paydaşlarını ve üyelerini Ad Net Zero Türkiye imzacısı olmaya davet ediyor.
Danimarkalı JYSK, Türkiye'de yeni mağazalar açacak
Danimarka merkezli ev eşyası perakendecisi JYSK, İlkbahar Yaz Yeni Sezon bahçe mobilyaları koleksiyonunu özel bir 'Yaza Merhaba' etkinliğiyle tanıttı.
Doğan Trend ve ALJ Finans işbirliği ile motosiklete kolay erişim
Suzuki, Vespa, Aprilia, Piaggio, Moto Guzzi, KYMCO ve elektrikli motosiklet Silence markalarında geçerli yeni bir taşıt kredisi uygulaması başladı.
TEI, Türkiye'nin En Mutlu İş Yeri seçildi
TEI, “Türkiye’nin En Mutlu İş Yeri” ödülüne ikinci kez layık görüldü.
Sabancı Üniversitesi’nden 25. yıla özel yapay zeka destekli sergi
"Yaşayan Anlar: 25 Yılın Retrospektifi / Living Memories: A 25-Year Retrospective" sergisi, Sabancı Üniversitesi Gösteri Merkezi (SGM) fuaye alanında açıldı.
Beşiktaş Platformundan dostluk çağrısı
Beşiktaş Platformu: Kırgınlıkları değil umudu seçiyoruz: Beşiktaş için omuz omuza! bildirisi yayınladı.
TCL 50 Pro NXTPAPER 5G akıllı telefonuna ödül
TCL, tasarımdaki başarısını bir kez daha kanıtladı. 10 iF Tasarım Ödülü ve 7 Red Dot Ürün Tasarımı Ödülü ile toplam 17 uluslararası ödül kazanmış oldu.
Karaağaç AKUT Vakfı ASM, Sağlık Bakanlığı'na devredildi
Karaağaç AKUT VAKFI Aile Sağlığı Merkezi Sağlık Bakanlığı'na devredildi.
ISVEA'dan hijyen ve tasarruf için yenilikçi klozet çözümü
Vortex teknolojisi, ISVEA’nın Vea, Infinity Due ve Sentimento Due serilerindeki klozetlerle kullanıcılarla buluşuyor.
Mustafa Murat Gül: Procat PCX ile büyümeye odaklandı
PCX’in çok kanallı iletişim modeli müşteri deneyimini zirveye taşıyor.
Akdeniz’den ABD’ye mobilya ihracatında rekor artış
Akdeniz bölgesinden ABD’ye yapılan mobilya ihracatı nisan ayında yüzde 105 artışla dikkat çekti. Sektör, bölgesel büyümede güçlü ivme yakaladı.
e-Devlet'te kira sözleşmesi artık emlakçılara da açık
e-Devlet'ten kira sözleşmesi hizmeti emlakçıların da kullanımına açıldı.
Yeni Papa 14. Leo ismini aldı
Vatikan'daki papalık seçiminde 69 yaşındaki ABD'li Kardinal Robert Francis Prevost'un yeni papa olarak seçildiği ve "Papa 14. Leo" adını aldığı açıklandı.
İsrail ordusunun mezalimi bitmiyor
İsrail ordusunun Gazze Şeridi'ne düzenlediği saldırılarda biri bebek 4 kişi yaşamını yitirdi.