Serkan Durmuş'tan Dünya Süt Gününde "Süt Gerçekleri"

TMMOB Gıda Mühendisleri Odası Bursa Başkanı Serkan Durmuş, Dünya Süt Gününde Türkiye'nin sütteki konumu, tüketimi ve üretici sorunlarına yönelik açıklamalarda bulundu.

1 Haziran Dünya Süt Günü kapsamında açıklama yapan TMMOB Gıda Mühendisleri Odası, süt üretiminin ve tüketiminin giderek azalmasının toplum sağlığını ve süt sektörünün sürdürülebilirliğini tehdit ettiğini belirtti.

Süt; besleyici değeri, protein ve kalsiyum içeriğiyle özellikle çocuklar için vazgeçilmez bir gıda. Ancak son yıllarda artan enflasyon, yüksek üretim maliyetleri ve tüketici alım gücünün düşmesi süt tüketimini de olumsuz etkiliyor.

Üretim Azaldı, Tüketim Geriledi

TÜİK verilerine göre, 2019’da 22,9 milyon ton olan toplanan süt miktarı, 2023’te 21,4 milyon tona geriledi. Aynı dönemde sağılan hayvan sayısı da 31,9 milyondan 25,8 milyona düştü. Nüfus artarken üretimin düşmesi, hem fiyat artışlarına hem de ürün arzında sorunlara yol açtı.

Ulusal Süt Konseyi verilerine göre kişi başı yıllık tüketim; süt 39 kg, yoğurt 29 kg, peynir 19.6 kg, ayran 10 kg ve tereyağı 2.2 kg seviyesinde. Avrupa’daki içme sütü tüketiminin yıllık 100 litrenin üzerinde olduğu düşünüldüğünde Türkiye'nin bu alanda geri kaldığı görülüyor.

Üretici Zarar Ediyor, Tüketici Ulaşamıyor

Girdi maliyetlerinin artması, süt üreticilerini zor durumda bırakıyor. Özellikle yem, enerji ve işçilik maliyetleri, küçük üreticilerin üretimden çekilmesine yol açıyor. Ulusal Süt Konseyi’nin belirlediği referans fiyatların maliyeti karşılamadığı belirtiliyor.

Sütün bozulabilir bir ürün olması, üreticinin elindeki sütü her koşulda satmak zorunda kalmasına neden oluyor. Bu da pazarlık gücünü düşürüyor. Kooperatifleşme ve örgütlenme eksikliği de üreticilerin piyasa karşısındaki konumunu zayıflatıyor.

Gıda Mühendislerinden Çözüm Önerileri

Gıda Mühendisleri Odası şu adımların atılmasını öneriyor:

-Okul Sütü Projesi yeniden başlatılmalı, süt yerel kooperatiflerden temin edilmelidir.

-Üreticiye girdi maliyetlerini düşürecek destekler verilmelidir.

-Süt fiyatları üretim maliyetine göre belirlenmeli, adil bir fiyatlama sistemi oluşturulmalıdır.

-Pastörize ve UHT süt üretimi teşvik edilmeli, kayıt dışı üretim engellenmelidir.

-Süt üretiminin her aşamasında izlenebilirlik sağlanmalı, denetimler artırılmalıdır.

-Gıda mühendisleri üretim ve denetim süreçlerinde aktif rol almalıdır.

“Her Çocuğa Günde Bir Bardak Süt”

Gıda Mühendisleri Odası Başkanı Serkan Durmuş, yaptığı açıklamada şu sözlere yer verdi:

“Süt tüketimi her çocuğun hakkıdır. Okullarda çocuklara her gün bir kutu süt ücretsiz verilmelidir. Bizler gıda mühendisleri olarak halkın sağlıklı ve dengeli beslenme hakkını savunmaya, süt ve süt ürünleriyle ilgili yanlış bilgilerle mücadele etmeye devam edeceğiz. Dünya Süt Günümüz kutlu olsun.”