Çanakkale Köprüsü yapımındaki danışmanlık süreçlerinde Tekfen Mühendislik imzası

“Çanakkale Boğazı’nın gerdanlığı” olarak tanımlanan ve güçlü mühendislik uygulamalarıyla öne çıkan 1915 Çanakkale Köprüsü’nün açılışı, 18 Mart Çanakkale Deniz Zaferi’nin 107. yıl dönümünde, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın da katılımıyla yapıldı. Türkiye Cumhuriyeti’nin kuruluşunun 100. yıldönümüne atfen orta açıklığı 2023 metre olarak tasarlanan köprü ile Malkara-Çanakkale Otoyolu, Türk ve Koreli firmaların oluşturduğu bir konsorsiyum tarafından inşa edildi. Güney Kore Başbakanı Kim Boo-kyum’un da katıldığı açılış töreni, dünya basınında geniş yer buldu. Köprünün ve 100 km’lik bağlantı yollarının yapımındaki tüm kontrol ve danışmanlık süreçleri Tekfen Mühendislik tarafından yürütüldü.

Türkiye’yi dünyada birinci sıraya taşıdı

Çalışmalarına 2017 Mart ayında başlanan ve bugüne kadar 5 binden fazla kişinin çalıştığı 1915 Çanakkale Köprüsü, Asya ve Avrupa’yı birbirine bağlayan dördüncü köprü oldu. Bu görkemli yapı, iki ayak arasındaki mesafesiyle dünyanın en uzun asma köprüsü olma unvanına sahip. Böylece Türkiye, daha önce Japonya’ya ait olan rekoru kırarak ilk sıraya yerleşti. Marmara Denizi çevresindeki ulaşım ağına büyük rahatlama getiren köprü sayesinde, iki kıta arasındaki yolculuk süresi sadece altı dakikaya indi.

“En”lerin projesi olarak anılıyor

Köprünün ana taşıyıcı kablosunda, dünyanın çevresini dört kez dönebilecek kadar, 162 bin kilometre uzunluğunda tel kullanıldı. Kule kesonları, alan olarak bir futbol sahasını kaplayacak büyüklüğe sahip. Köprünün kuleleri de, 334 metre ile bir asma köprü için bugüne kadar inşa edilmiş en yüksek kuleler. 2.023 metre orta açıklık ve 770’er metre yan açıklıklara sahip olan köprünün yaklaşım viyadükleri ile birlikte toplam geçiş uzunluğu 4.608 metreye ulaşıyor. Köprüde kullanılan 227 bin metreküplük beton sayesinde 5.900 adet evin yer aldığı, 25 bin nüfuslu bir ilçe kurmak mümkün. Köprü ve otoyol projesi kapsamında, 540 bini otoyol güzergâhında olmak üzere, toplam 1 milyon 540 bin ağaç dikildi.

Mühendislik sınırlarını yeniden yazarak tarihe geçen 1915 Çanakkale Köprüsü’nün kontrollüğü gibi büyük bir sorumluluğun Tekfen Mühedislik’e verilmesi, projenin yöneticisi Selim Ergun’a göre, şirketin 33 yıldır imza attığı projelerde sergilediği performans ve yarattığı güvenin bir sonucu. 1915 Çanakkale Köprüsü’nü şirket için tarihi bir dönüm noktası olarak tanımlayan Ergun, beş yılda 168 Tekfen mühendis ve teknisyeninin görev yaptığı projeye dair soruları yanıtladı.

1915 Çanakkale Köprüsü projesi için Tekfen Mühendislik’in tercih edilmesini nasıl değerlendiriyorsunuz? Bu görevlendirme, Tekfen Mühendislik’in hangi özelliklerini yansıtıyor?

Mühendislik sektöründe yeni bir sayfa açan, dünyanın en uzun orta açıklıklı köprüsünün proje ve inşaatının kontrollüğünü yapmak, firmamızın mühendislik piyasasındaki tanınırlığını artırdı ve referans proje havuzumuza eşi olmayan bir mühendislik başyapıtının katılmasını sağladı. Çanakkale Köprüsü, mühendisliğin sınırlarına meydan okuyan bir projeydi. İnşaat sürecindeki pek çok iş, daha önce hiç yapılmamış nitelikte, yeni ve ufuk açıcı mühendislik çözümlerini gerektirdi. Dolayısıyla bu süreçte geceli gündüzlü çalışan 168 mühendis ve teknisyenimiz, dünyada hiçbir mühendislik projesinde elde edilemeyecek çok değerli bir know-how ve deneyim sahibi oldu.

Köprünün proje kontrollüğünü yaparken, işin tüm yoğunluğuna rağmen proje ekibimiz için düzenli bir eğitim programını da hayata geçirdik ve ekibimizin gelecekte bu tür özel köprüleri yapabilecek donanıma sahip olmasını sağladık. Bu görevlendirmede, Tekfen Mühendislik’in yaklaşık 33 yıldır ulaşım-altyapı mühendisliği sektöründe tamamladığı projelerle yarattığı olumlu imaj ve güvenilirliğin çok önemli etkisi olduğunu düşünüyorum. Çanakkale Köprüsü projesinin, Tekfen Mühendislik için bir dönüm noktası olduğunu söyleyebilirim.

Tekfen Mühendislik projede hangi görevleri icra etti?

Tekfen Mühendislik projede, asma köprü ve 100 km otoyolun tüm tasarım ve inşaat işlerinin en başından sonuna -prensip kararlarından, en küçük detaylarına varıncaya kadar- her aşamasının Karayolları Genel Müdürlüğü adına kontrolünü gerçekleştirdi. Çalışmalarımız halen de devam ediyor. Proje trafiğe açılmasına rağmen akışı engellemeyen işlerde yapım sürüyor. Yapılan işleri ana başlıklar halinde özetlersem:

Proje yönetimi: İş programı yönetimi, talep (claim) yönetimi ve taleplerin değerlendirilmesi, yapım taşeronlarının değerlendirmesi ve onayı.Proje kontrolü: Tüm ön ve uygulama projelerinin, yapım metodolojilerinin, malzeme şartnamelerinin kontrolü ve onayı.İnşaat kontrolü: Geçici ve kalıcı işlerin projeye, yapım metodolojisine ve malzeme şartnamelerine uygunluğunun kontrolü, malzeme testlerinin, fabrika ve saha kabullerinin denetimi, sahada her imalat öncesinde “go/no go” (olabilir/olamaz) toplantıları ile işe start verilmesi, tüm ölçüm ve harita işlerinin denetimi.

Proje süreci hakkında genel bir değerlendirme yaparsanız hangi başlıklar öne çıkar?

Projenin tek ve kendine özel olması nedeniyle, tasarımın kontrolündeki ve sahadaki arkadaşlar mesleki açıdan her aşamada bazı zorluklarla karşılaştılar. Kadroyu oluştururken özellikle kilit pozisyonlara, daha önce Osmangazi Köprüsü’nde çalışmış arkadaşlarımızı yerleştirmemiz, bu zorlukların aşılmasında önemli katkılar sağladı.

Ama asıl büyük zorluk, zaman baskısına rağmen kaliteden ödün vermeden işi yürütme zorunluluğundan geliyordu. Zaten altı yıl gibi iddialı bir süresi olan böyle bir işin sözleşmedeki süresinden bir yıl önce, yani beş yılda bitirilmesi isteniyordu. Buna bir de inşaatın son iki yılının pandemi koşullarına denk gelmesinin yarattığı zorluklar eklendi. Sahadaki arkadaşlarımız, gece gündüz demeden yaptıkları özverili çalışmalarıyla tüm bu zorlukların üstesinden geldiler ve sorumlu müşavir anlayışıyla, süre baskısına rağmen, kaliteyi sağlamayı önceleyen bir çalışma ortaya koydular. Sonuçtan başta Karayolları Genel Müdürlüğü olmak üzere, projenin tüm paydaşlarının memnun olduğunu gözlemliyoruz.

Tekfen Mühendislik olarak bu projeden ne gibi kazanımlar elde ettiniz?

Öncelikle, dünyada çok az firmada olan ve tüm büyük köprü projelerinde yeterlilik alabilecek bir referansa sahip olup, bu alanda Tekfen Mühendislik’in önünü sonuna kadar açmış olduk. Köprünün hem proje hem de inşaatının en başından sonuna kadar tüm aşamalarının kontrolünü gerçekleştirirken, çok önemli ve özel nitelikte mühendislik yetkinlikleri ve know-how birikimi sağladık. Yüksek nitelikte çok sayıda uzman mühendis ve teknisyenle yetkinlik havuzumuzu genişlettik. Kazandığımız bilgi birikimini içselleştirmek ve ileride de kullanılabilir hale getirmek için iç eğitimler düzenledik. Mühendislik sektöründe, dünyada tanınırlığımız büyük ölçüde arttı.

Böylesine bir başyapıtın Türkiye’ye kazandırılmasında pay sahibi olmak size neler hissettiriyor?

Öncelikle ihale paketini kapattığımız gece yarısı, çalışma arkadaşlarımla paketin önünde çektirdiğimiz resimdeki yorgun ama umutlu duruşumuz aklıma geliyor. Sonra Karayolları Genel Müdürlüğü’ndeki ihalenin açılışında hissettiğim heyecan ve sonuç açıklandığında duyduğum mutluluk. Daha sonra ekibin oluşturulması sürecine başlayarak onlarca kişiyle yaptığım mülakatlar ve çok eski bir Tekfen’li arkadaşımızı (Selçuk Halıcılar) Proje Müdürümüz olarak Karayolları’na kabul ettirme mücadelemiz ve projeyi kendisine emanet edişimiz. Sonrasında da Selçuk Bey yönetiminde ekibimizin, işi büyük zaman baskısına rağmen kaliteden ödün vermeden büyük başarıyla yürütüp trafiğe açacak noktaya getirmeleri.

İnşaat mühendisliği sektörünün zirve noktası olarak rahatlıkla değerlendirilebilecek böyle bir projenin herhangi bir bölümünde yer almak, zaten yeterince büyük bir gurur kaynağı. Ancak bir de bu işin en başından itibaren her aşamasında yer alıp proje ve inşaatın gelişimine tanık olduğum bu süreç, meslek yaşamımın en unutulmaz yıllarını oluşturdu. 33 yıl önce Ulaşım-Altyapı Grubu’nu kurmak üzere katıldığım Tekfen Mühendislik’te tamamladığımız pek çok ulaştırma (otoyol, raylı sistem) projesini, dünya çapında, böylesine prestijli bir projeyle taçlandırmış olmak, benim için çok değerli ve özel.

Söyleşi Tekfen Mühendislik'ten alınmıştır.